Kinh doanh cà phê online – Giao hàng có phải nộp thuế không?

1. Xu hướng kinh doanh cà phê online hiện nay

Cà phê – một phần không thể thiếu trong văn hóa Việt

Ở Việt Nam, cà phê không chỉ là thức uống – nó là một phần của lối sống, là “chất xúc tác” cho câu chuyện sáng sớm, cho những cuộc họp bàn ý tưởng hay đơn giản là một khoảnh khắc thư giãn giữa nhịp sống bận rộn. Văn hóa cà phê đã ăn sâu vào nếp sống đô thị và cả vùng quê, với đủ mọi biến thể từ cà phê vỉa hè, quán cóc cho đến chuỗi thương hiệu lớn.

Và cùng với xu hướng số hóa, cách thức người Việt thưởng thức cà phê cũng đang thay đổi.

Cà phê sáng – thói quen phổ biến trong văn hóa Việt

Từ quán cà phê truyền thống đến mô hình online – tại sao lại là lúc này?

Trong vài năm qua, đặc biệt sau đại dịch COVID-19, hành vi tiêu dùng thay đổi mạnh mẽ. Người dùng ngày càng ưu tiên sự tiện lợi, an toàn và nhanh chóng. Thay vì đến quán, họ chọn đặt cà phê qua app để được giao tận tay, chỉ trong vài phút.

Nắm bắt xu hướng đó, hàng loạt mô hình kinh doanh mới ra đời:

• Quán cà phê không mặt tiền, chỉ có bếp pha chế, nhận đơn online.
• Cá nhân khởi nghiệp tại nhà, dùng máy pha cơ bản, nguyên liệu sạch, bán qua GrabFood, ShopeeFood.
• Chuỗi F&B áp dụng mô hình "cloud café" – mở rộng điểm giao nhận thay vì mở quán vật lý.

Tất cả đều có chung đặc điểm: bán hàng online, giao hàng tận nơi, không cần đầu tư lớn nhưng vẫn tiếp cận được lượng khách hàng rộng qua nền tảng công nghệ.

Mô hình kinh doanh cà phê online qua ứng dụng giao hàng

Cơ hội lớn – nhưng cũng đi kèm trách nhiệm

Tuy dễ bắt đầu, nhưng để duy trì lâu dài và hợp pháp, người bán cần quan tâm đến các yếu tố như:

• An toàn vệ sinh thực phẩm
• Đăng ký kinh doanh
• Và đặc biệt là: nghĩa vụ thuế

Nhiều người vẫn nghĩ: “Tôi bán ít, lẻ tẻ thôi mà” hoặc “Bán qua app thì app lo thuế chứ?” – nhưng thực tế không hẳn như vậy. Nếu không hiểu rõ quy định, rất dễ gặp rủi ro: bị phạt chậm nộp, truy thu thuế hoặc không thể mở rộng mô hình kinh doanh về sau.

Vậy cụ thể, kinh doanh cà phê online qua app hoặc giao tận nơi có phải nộp thuế không? Câu trả lời không chỉ là “có” hay “không” – mà còn tùy vào từng trường hợp cụ thể. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn trong các phần tiếp theo.

2. Pháp lý cơ bản về thuế đối với hộ/cá nhân kinh doanh

2.1. Hình thức kinh doanh được pháp luật công nhận

• Cá nhân kinh doanh: người tự kinh doanh không thành lập doanh nghiệp.
• Hộ kinh doanh cá thể: khi kinh doanh nhiều sản phẩm, quy mô nhỏ và có đăng ký kinh doanh.

2.2. Các loại thuế cần biết

• Thuế Giá trị gia tăng (GTGT): thuế gián thu, hiện áp dụng mức 3% khi bán lẻ (theo Luật thuế GTGT).
• Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN): với cá nhân kinh doanh, mức thuế suất hiện là 1.5% trên doanh thu (có chứng từ) hoặc 2% nếu bán không hóa đơn.

2.3. Ngưỡng xác định phải nộp thuế

Theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP:

• Cá nhân có doanh thu bình quân năm từ 100 triệu đồng/năm trở lên phải đăng ký thuế, khai và nộp thuế GTGT — TNCN.

Tóm lại: Nếu bạn bán cà phê online và có doanh thu trên 100 triệu/năm, bạn đã thuộc diện phải đóng thuế, dù mô hình nhỏ, không có quán, chỉ bán qua app hoặc ship tận nơi.

3. Trường hợp nào thì phải nộp thuế?

3.1. Bán qua app (Grab, ShopeeFood, Be...)

• Bạn ký hợp đồng hoặc thỏa thuận với ứng dụng, được cung cấp môi trường kinh doanh và xử lý đơn hàng.
• Doanh thu sẽ được app tổng hợp và có thể cung cấp thông tin cho cơ quan thuế.

=> Đây là kinh doanh có tổ chức – phải nộp thuế.

3.2. Giao hàng qua shipper riêng

• Nếu bạn tự tổ chức ship hoặc thuê nhân viên giao, vẫn được coi là kinh doanh thường xuyên.
• Doanh thu từ bán hàng + thu tiền giao hàng = tổng doanh thu tính thuế.

3.3. Kinh doanh thường xuyên vs. không thường xuyên

• Thường xuyên: bán đều đặn, mỗi ngày (ví dụ cà phê sáng).
• Không thường xuyên: chỉ bán dịp lễ, sự kiện...
• Với mô hình online, đa phần là kinh doanh thường xuyên, vào diện phải đăng ký và nộp thuế nếu doanh thu trên ngưỡng.

3.4. Ví dụ thực tế

• Anh A bán trung bình 20 ly/ngày, 30 ngày/tháng, với giá 30k/ly → 18 triệu/tháng → 216 triệu/năm → thuộc diện phải nộp thuế.
• Chị B chỉ bán 2–3 đơn/ngày, doanh thu 1–2 triệu/tháng → dưới ngưỡng 100 triệu/năm → chưa bắt buộc, nhưng vẫn được khuyến khích đăng ký để minh bạch.

4. Cách tính thuế với mô hình cà phê online

4.1. Xác định doanh thu tính thuế

• Bao gồm doanh thu từ bán hàng, phí giao hàng (nếu do khách trả), phụ phí (đóng gói, phục vụ...).
• Cần loại trừ doanh thu không chịu thuế (nếu có, ví dụ hàng được miễn giảm, quà tặng…) nhưng trong kinh doanh online thường không áp dụng.

4.2. Mức thuế suất áp dụng

• Lưu ý: Nếu app hoặc khách trả hết phí giao, thì doanh thu là toàn bộ số tiền khách trả. Nếu bạn trả phí ship, cân nhắc ghi rõ trong hóa đơn, tách riêng để báo cáo đúng.

4.3. Ví dụ cụ thể

• Giả sử doanh thu năm = 200 triệu đồng.
  • Thuế GTGT: 200M × 3% = 6 triệu
  • Thuế TNCN: 200M × 1.5% = 3 triệu
    → Tổng tiền thuế phải nộp = 9 triệu đồng.

Nếu không dùng hóa đơn, TNCN = 200M × 2% = 4 triệu → tổng = 10 triệu.

Cách tính thuế GTGT và TNCN cho hộ kinh doanh cà phê online

5. Khai và nộp thuế như thế nào?

5.1. Có cần đăng ký kinh doanh không?

• Doanh thu từ 100 triệu/năm trở lên: bắt buộc đăng ký hộ kinh doanh cá thể hoặc mã số cá nhân.
• Dưới ngưỡng, vẫn nên đăng ký sớm để được hỗ trợ và minh bạch.

5.2. Đăng ký mã số thuế cá nhân/hộ kinh doanh

• Trực tiếp: tại Chi cục Thuế quận/huyện
• Online: qua Cổng thông tin điện tử Thuế (thanhtra.gdt.gov.vn)
• Hồ sơ bao gồm: bản kê thông tin, CMND/CCCD, địa chỉ bán hàng.

5.3. Khai và nộp thuế định kỳ

• Khai thuế GTGT – TNCN hàng quý (hoặc theo tháng nếu doanh thu lớn).
• Nộp thuế tại ngân hàng, kho bạc nhà nước hoặc qua cổng điện tử.
• Cơ quan Thuế có thể tới kiểm tra, yêu cầu hóa đơn/doanh thu, nên phải lưu trữ đầy đủ chứng từ.

5.4. Nếu bán qua app

• App cung cấp hóa đơn điện tử? Nhiều nền tảng đang triển khai hỗ trợ.
• Nếu không, bạn tự xuất hóa đơn hoặc khai thuế trên hệ thống cá nhân/hộ kinh doanh.
• Đặc biệt, Cục Thuế có thể phối hợp với doanh nghiệp cung cấp app để kiểm tra doanh thu – nên càng rõ ràng càng tốt.

6. Mẹo tối ưu thuế và tránh sai phạm

• Ghi chép doanh thu rõ ràng: phân loại bán hàng – phí ship – phụ thu.
• Phân biệt rõ hợp đồng với app: có phải bên trung gian có trách nhiệm xuất hóa đơn?
• Thường xuyên phát hành hóa đơn điện tử (nếu cần): tạo uy tín với khách, tránh vi phạm.
• Tận dụng phần mềm quản lý bán hàng để theo dõi doanh thu, số phức, in hóa đơn.
• Không lách luật như đưa doanh thu “du lịch, quà tặng” để giảm thuế – rất dễ bị truy thu, phạt và chịu lãi suất chậm nộp.
• Tham khảo thêm chuyên gia thuế hoặc Phòng tư vấn thuế của Cục Thuế địa phương nếu mô hình phức tạp (chuỗi, nhiều địa điểm).

7. Kết luận: Có nên lo lắng vì thuế?

Việc phải nộp thuế khi kinh doanh cà phê online là điều đương nhiên, không đáng sợ nếu bạn hiểu rõ và thực hiện đúng. Khi doanh thu trên mức ngưỡng, bạn chỉ cần đăng ký, tính và nộp thuế theo quy định. Điều này giúp bạn hoạt động bền vững, tránh rủi ro pháp lý, xây dựng thương hiệu uy tín. Nên nghĩ đến thuế là một phần của kinh doanh chuyên nghiệp – tốt hơn là chờ bị “sờ gáy” mới lòng vòng xử lý. Nếu chưa rõ, bạn có thể nhờ tư vấn thêm từ chuyên gia hoặc cơ quan Thuế nơi bạn đăng ký.